Halloween po meksykańsku w Muzeum Zabawek

Jak oswoić śmierć i sprawić, aby była mniej smutna i przerażająca? Wystarczy wyjść jej naprzeciw z bibułkowymi, kolorowymi kwiatami, świecami, śpiewem, muzyką, pysznymi daniami, którymi obowiązkowo trzeba podzielić się ze zmarłymi.



W ten właśnie sposób w Meksyku obchodzi się dwudniowe święto 1-2 listopada zwane Dniem Zmarłych, Dniem Wszystkich Świętych lub Dniem Zmarłych Świętych.

W Muzeum Zabawek i Zabawy od 29 października do końca listopada oglądać będzie można wystawę prezentującą meksykański ołtarz ku czci zmarłych. Wernisaż ekspozycji "Halloween po meksykańsku", przygotowanej we współpracy z Ambasadą Meksyku w Polsce, zaplanowano na środę 29 października na godz. 12.

Podczas wernisażu attaché kulturalny Meksyku, pani Monica Velarde wygłosi wykład o obrzędach święta zmarłych w Meksyku. Wystawie towarzyszyć będzie pokaz filmów dokumentalnych, uzupełniających ekspozycję w muzeum.


Dzień zmarłych w Meksyku

Przed przybyciem Hiszpanów do Ameryki Łacińskiej, święto zmarłych obchodzono w sierpniu i zbiegało się ono w czasie z zakończeniem cyklu uprawy kukurydzy, dyni, grochu i fasoli. Stąd wywodzi się zwyczaj oferowania tych płodów w postaci przygotowanych dań jako poczęstunku na ołtarzu poświęconym zmarłym lub bogom opiekującym się rodziną. Po konkwiście, obchody święta zmarłych przeniesiono na listopad dostosowując je do kalendarza chrześcijańskiego i jednocześnie pozwalając Indianom kontynuować ich tradycje.

Obchody święta zmarłych w Meksyku sprzyjają jednoczeniu rodzin, które spotykają się przy czyszczeniu nagrobków na cmentarzach, przygotowaniu poczęstunku i ozdabianiu ołtarza wzbogaconego fotografiami zmarłych. Wspominają razem tych, którzy odeszli, opowiadają najmłodszym członkom rodziny historie i przygody z życia bliskich zmarłych.

Meksykanin płacze w obliczu śmierci, ale również żartuje i śmieje się z niej, obraca ją w zabawę, maluje na kolorowo, robi ją z cukru, z czekolady, amarantu i papieru. Ośmiesza ją przysłowiami i wierszami poświęconymi żyjącym kolegom, przyjaciołom, rodzinie i osobom publicznym, nadając jej głębszy sens, nie ograniczający się tylko do płaczu i bólu.

Ołtarze na cześć zmarłych bywają tak różne, jak wyobraźnia na to pozwala, jednak wszystkie zawierają elementy kultury prekolumbijskiej i hiszpańskiej. Tworzą one niepowtarzalną tradycję, która jest przekazywana z pokolenia na pokolenie i dlatego UNESCO uznało ją za niepisane dziedzictwo ludzkości.