Archeolog na probostwie

Ziemia świętokrzyska słynie z pięknych krajobrazów, ale przede wszystkim jest ciekawa pod względem archeologicznym. Ksiądz Stanisław Skurczyński był jednym z wielu, którzy interesowali się archeologicznymi znaleziskami. Jemu właśnie poświęcona jest wystawa „Archeolog na probostwie” w Kamienicy pod Trzema Herbami Muzeum Narodowego Kielcach.



Eksponaty pochodzące ze zbiorów muzealnych odzwierciedlają działalność człowieka w różnych okresach geologicznych, od paleolitu schyłkowego po wczesne średniowiecze włącznie. W latach 60. prawie całą swą kolekcję archeologiczną, liczącą ponad 100 tys. zabytków, ks. Skurczyński przekazał Muzeum Świętokrzyskiemu w Kielcach oraz nowo powstałym placówkom muzealnym w Szydłowie i Pińczowie. Dzięki temu wielki dorobek tego niepospolitego Człowieka stał się własnością ogólnospołeczną – użyteczną dla nauki i kultury.

Do najznaczniejszych jego znalezisk należą zespoły z okresu wpływów rzymskich, jak np. grób książęcy z situlą jako popielnicą i bogatym wyposażeniem ze Stawian (pow. Pińczowski), dwa groby kowali z Szańca (pow. Buski) i Korytnicy (pow. Jędrzejowski), zawierające bogaty inwentarz narzędzi żelaznych oraz groby wojowników. Oprócz wymienionych odkrył wiele innych cennych stanowisk, w tym parę dużych cmentarzysk kultury łużyckiej (Balice, Janowice), grobów kloszowych (Korytnica, Rzeszutki), osadę ze starszej fazy wczesnego średniowiecza w Borkach pod Kielcami, czy wreszcie grodzisko w Gnojnie.

Ks. S. Skurczyński urodził się w Pińczowie, od najmłodszych lat interesował się archeologią, prowadził wiele badań terenowych. Odkrył wiele cennych stanowisk archeologicznych w ponad stu miejscowościach południowej i zachodniej części Kielecczyzny. Odznaczał się wyjątkową wręcz intuicją odkrywczą. W czasach międzywojennych wygłaszał wiele pogadanek z zakresu pradziejów Kielecczyzny, dużo pisał m.in. do „Dawnej Kultury”, „Z otchłani wieków” oraz do „Pamiętnika Kieleckiego”.

Joanna Klich