Relikty Stanisław Dunin Borkowski

InfoZapraszamy na wystawę Stanisława Dunin-Borkowskiego pt. "Relikty".
Wernisaż odbędzie się 12 października 2012 a wystawę będzie można oglądać do 20 listopada 2012 r.

Relikty - pozostałości, szczątki, świadkowie czegoś, co było, istniało – i zostało unicestwione przez destrukcję i czas. Zawsze tajemnicze, niepełne, często odsłaniają prawdę niewypowiadalną słowami, trafiając częściej do emocji niż do rozsądku i rozumu. Często znajdujące się w stadium zaawansowanego rozpadu i rozkładu, przemawiają na wpół bezkształtną materią, abstrakcją struktur i okaleczonych form. Resztki treści, które w sobie zawierają, najczęściej z trudem dźwigają brzemię rozpoznawalności, a ich fragmentaryczność rzadko dostarcza kompletu informacji i wiedzy, skłaniając raczej do mnożenia licznych domysłów i interpretacji. Tak pojmowane - w ich materialnym i treściowym wymiarze - relikty ludzkiego życia i egzystencji, Stanisław Dunin-Borkowski uczynił tematem swoich fotografii oraz tytułem wystawy, na którą się one składają. Motywów poszukuje w opuszczonych domostwach, na wpół zrujnowanych wnętrzach, wypełnionych porzuconymi, osieroconymi przedmiotami. Kolor często czyni rozkładającą się materię atrakcyjną w sensie plastycznym, co, przykuwając uwagę zmysłów, odwraca ją od treści. Z tego powodu zapewne artysta rezygnuje z fotografii barwnej na rzecz czarno-białej i subtelnych, rysunkowych, gradacji szarości. Co więcej – rezygnuje także z urokliwych i ekspresyjnych efektów gry światła i cienia, budujących nastrój i aurę tajemniczości. Jego fotografie są jasne, przejrzyste, czytelne w każdym szczególe, mają charakter oschłego, beznamiętnego dokumentu. Artysta odsuwa się ze swoimi emocjami poza ich chłodny obiektywizm, otwierając je maksymalnie na uczucia i odczucia odbiorców. Jego jedyną bodajże, autorską ingerencją w ukierunkowanie ich skojarzeń jest umieszczanie w centrum kadru fotografii kluczowego, z punktu ich interpretacji, elementu. Często są to wyblakłe rodzinne zdjęcia, w tym poruszające, ślubne „monidło”, fragmenty wystających z niedomkniętej szuflady czytelnych jeszcze listów, zniszczone pocztówki, zakurzone święte obrazki, drobne, pamięcią intymności naznaczone, przedmioty osobistego użytku. Szczególnie przejmujące wrażenie robią sfotografowane stare ubrania wiszące w uporządkowanym rzędzie na wieszakach w zdezelowanej szafie. Zachowały pamięć kształtów ludzkich ciał, a fakt, że nie zostały spakowane i zabrane ze sobą, budzi niepokój i skojarzenia z pośpiechem, katastrofą, tragedią.
Część z kompozycji otwiera się na wnętrza, z perspektywą zamkniętą kątem narożnika pomiędzy dwiema ścianami, część, zawężonym kadrem zbliżając się do grupy przedmiotów, nabiera charakteru martwych natur, na kilku pracach pojawia się także zrujnowany dom, ukazany od zewnątrz i dookreślony fragmentem pejzażu. We wnętrzach uwagę przykuwają spękane ściany, często staromodnie malowane wałkiem w wyraźne wzory, i okna, na wpół zasłonięte obwisłymi zasłonkami, wpuszczające przez brudne szyby rozproszone światło. Osamotnione meble: uszkodzone komody, stoły, łóżka i połamane krzesła, zaschnięte rośliny w zaskorupiałych doniczkach i wszechobecne śmieci jeszcze mocniej podkreślają klimat przygnębienia i opuszczenia. Zastane układy przedmiotów, umiejętnie wypreparowywane kadrem z otoczenia, opowiadają swoje własne historie – jak chociażby grupka szklanych szklanek-musztardówek i butelek po alkoholu, kompozycja z oprawionymi w ramki portretowymi fotografiami, czy szuflada z korespondencją.
Osobny, dopełniający ten temat zespół prac stanowią te wielowarstwowe, w których artysta nakłada na widok zdegradowanego wnętrza półprzezroczystą warstwę zbiorowych, pozowanych fotografii, a na to kopie odręcznych dedykacji lub treści korespondencji. Tworzy w ten sposób odautorskie, plastyczne opowieści o miejscu, ludziach i nieuchronności przemijania.
Znaczeniowa obszerność słowa „relikty” pozwoliła mu również włączyć do wystawy znakomite fotografie wykonane w opustoszałych poprzemysłowych obiektach. Świetnie kadrowane i atrakcyjne wizualnie, bliskie bezznaczeniowej abstrakcji obiektów plastycznych, pozbawione są obciążenia niepokoju i współczucia. Opustoszałe, stare poindustrialne zabudowania są pozostałościami świadczącymi raczej o postępie i modernizacji, które każą bez żalu porzucić coś, co nie przystaje do zmieniającej się rzeczywistości.
Wędrując wiedzeni pozornie obojętnym okiem obiektywu Stanisława Dunin-Borkowskiego, odbiorcy mają możliwość „zwiedzania” szczególnego muzeum, w którym eksponatami są sfotografowane przez niego miejsca, wnętrza i rzeczy, unieruchomione w fotografiach, oderwane od przestrzeni, informacji i strumienia czasu. Relikty, których dar budzenia skojarzeń, podświadomych reakcji, emocji i niespodziewanych wzruszeń artysta umiejętnie wykorzystuje - nie zaniedbując przy tym estetycznych potrzeb „zwiedzających”. Co czyni każdą z jego fotografii kolejnym cennym eksponatem w tym niezwykłym muzeum.

Stanisława Zacharko

Error connecting to mysql

Fotografia

Relikty - Stanisław Dunin-Borkowski