W obrazie poznajemy tylko dwie osoby, Jego (Will Dafoe) i JÄ… (Charlotte Gainsbourg). ZwiÄ…zek, rozpadajÄ…cy siÄ™ po stracie. W rewelacyjnej scenie prologu („Antychryst", podobnie jak „PrzeÅ‚amujÄ…c fale" skÅ‚ada siÄ™ z kilku opatrzonych symbolicznymi tytuÅ‚ami rozdziałów) widać przyczynÄ™ rozpadu: ich kilkuletni synek wypadÅ‚ z okna w trakcie, gdy Oni kochali siÄ™. Ona – wrażliwa kobieta drÄ™czona poczuciem winy, wpada w potwornÄ… depresjÄ™. Jej mąż – ceniony psychiatra – stara siÄ™ jej pomóc. Chce nazwać i usunąć jej lÄ™ki, wyjeżdżajÄ… razem do domku w idyllicznym Edenie. Z biegiem czasu terapia zamienia siÄ™ w przeprowadzanÄ… z premedytacjÄ… operacjÄ™ na skatowanym, półżywym umyÅ›le. Co wywoÅ‚uje makabrycznÄ… reakcjÄ™ zwrotnÄ… ze strony udrÄ™czonej kobiety. W kolejnych częściach opowieÅ›ci żona ogÅ‚usza męża ciosem kamieniem w podbrzusze, wkrÄ™ca mu wiertÅ‚o w nogÄ™, rÄ™kami doprowadza do wytrysku już nie spermy a krwi, nieomal żywcem go grzebie, by ostatecznie brudnymi, zardzewiaÅ‚ymi nożyczkami samej sobie amputować clitoris. Wszystkie te potwornoÅ›ci, utrzymane w barwach tak zimnych jak zwiÄ…zek dwojga bohaterów (za które odpowiada Anthony Dod Mantle, tegoroczny zdobywca Oscara za zdjÄ™cia do „Slumdoga”), „dziejÄ… siÄ™” w symfonii zwykÅ‚ych dźwiÄ™ków wydawanych przez naturÄ™, z zaÅ‚ożenia kryjÄ…cÄ… w sobie bÅ‚Ä…d. DźwiÄ™ki te osaczajÄ… ludzi nie mniej, niż ich jednostkowe, życiowe dramaty. Szum kropli deszczu uderzajÄ…cych o blaszany parapet, stukot sypiÄ…cych siÄ™ na dach żoÅ‚Ä™dzi, szmer traw, odgÅ‚osy toczÄ…cego siÄ™, bezlitoÅ›nie tÄ™tniÄ…cego życia.

TytuÅ‚owy Antychryst nie jest „KimÅ›”, ale „CzymÅ›”: to natura, zaprojektowana od poczÄ…tku przez miÅ‚osiernego i dobrego Boga z defektem. ZÅ‚o siedzi w ziemi, w trawie, w korzeniach nienaturalnie rosÅ‚ego drzewa życia i w zeschniÄ™tym, pustym w Å›rodku pniu drzewa poznania dobrego i zÅ‚ego. Które de facto nie ma racji bytu, bo w sÅ‚owniku natury nie istniejÄ… pojÄ™cia „dobro”, „zÅ‚o”. Natura jest etycznie obojÄ™tna, a ziemskie trwanie to przewrotna loteria: nawet spółkowanie majÄ…ce dawać życie, czasem jest je w stanie odebrać. ZÅ‚o także stworzyÅ‚ Bóg: czy też – idÄ…c odważnie tym tropem – sam Bóg jest ZÅ‚em, to przecież On tÄ™tni w wodzie, którÄ… Å‚apczywie ssiemy.

Wydaje mi siÄ™, że „Antychryst” faktycznie może być wyrafinowanÄ… prowokacjÄ…, wymierzonÄ… przeciwko wszystkim tym, którzy uważajÄ… Å›wiat za skoÅ„czony twór, „harmonijnÄ… konstrukcjÄ™, w którego piÄ™knie widać rÄ™kÄ™ dobrego, miÅ‚osiernego Stworzyciela” – jak przeczytaÅ‚am w jednej z recenzji. Dla mnie film mówi o odwracaniu siÄ™ ról w relacji kat-ofiara, pokazuje dualnÄ… naturÄ™ kobiety – matki, żony i kochanki, unaocznia etycznÄ… obojÄ™tność Å›wiata i w pewnym sensie obnaża twarz Stwórcy. Eden gniÅ‚ od samego poczÄ…tku, a nasze „teraz” jest bezpoÅ›redniÄ… kontynuacjÄ… tego procesu. Film jest także studium popadania w obÅ‚Ä™d, w jego tle zresztÄ… czai siÄ™ depresja Triera, który scenariusz pisaÅ‚ w trakcie psychoterapii.

Jeżeli ktoÅ› zna dzieÅ‚a twórcy „Dogmy”, nie powinien poczuć siÄ™ zgorszony obrazem, który zobaczy. Film idealnie wpasowuje siÄ™ w kontekst jego twórczoÅ›ci. Gwizdy jakie rozlegÅ‚y siÄ™ po projekcji w Cannes, byÅ‚y reakcjÄ… obronnÄ… w odpowiedzi na pokazane okrucieÅ„stwo, seks i potworność, dużymi kroplami metodycznie drążące umysÅ‚ widza. Obraz faktycznie poraża wysublimowanÄ… estetykÄ…, setkami symboli i aluzji, aktorskÄ… grÄ… wyraźnie szarpiÄ…cÄ… tak widza, jak i aktora. Niepokój jaki budzi, rodzÄ…ce siÄ™ pytania, emocje, rozpieprzona noc i dzieÅ„ po zobaczeniu. Ja – polecam. W kontekÅ›cie twórczoÅ›ci Triera – arcydzieÅ‚o.