Sztuka John'a Osborne'a "Look Back in Anger" przedstawia dość ciekawą analizę psychologiczną człowieka w zetknieciu ze współczesnym światem. Zawiera, według mnie, prawdziwe rozterki powojennego pokolenia. Choć nie ma w niej wielu bohaterów, to cztery główne postacie absorbują czytelnika na długi czas. Ja, osobiście, nie mogłem oderwać się od tej książki.

Jeśli chodzi o personae, to najważniejszy jest Jimmy, wykształcony na uniwersytecie mimo swego pochodzenia społecznego, rozczarowany związkiem z żoną- Alison. Ona z kolei pochodzi ze znienawidzonej przez Jimmy'ego arystokracji. Mieszkają oni razem z Cliff'em- przyjacielem Jimmy'ego jeszcze z czasów szkolnych (on jednak nie kontynuował swej edukacji tak długo jak Jimmy). Sprawy komplikują się mocno, gdy pojawia się Helena, znajoma Alison, która zostaje kochanką Jimmy'ego. (Wbrew temu, co napisałem nie jest to jednak romansidło w stylu Harlequin'a ;)

Konflikt narasta już od pierwszych stron. Jimmy i Cliff czytają gazety i spierają się o stan współczesnego społeczeństwa. Jimmy uważa, że jest on absurdalny, że temu pokoleniu brak jest pasji, że nie ma już "dobrych powodów", dla których można by umierać. Mimo, że Cliff jest słabiej wykształcony, to jednak znajduje argumenty na zadowolenie ze stanu angielskiej kultury. Jimmy ostatecznie okazuje się dość prymitywny, uciekając się do agresji fizycznej gdy brak mu słów. Jimmy nie cierpi swojej pracy, religii, ma również dość osobliwe podejście do przemijania. Uważa mianowicie, że raczej przyjemnie jest żałować, jak umiera ktoś inny, gdy nie posiada się własnego świata. Jimmy znęca się nad swoją żoną, nienawidzi jej grupy społecznej, nazywa jej matkę żarłoczną, zbyt uprzywilejowaną starą dziwką, lecz... kocha ją na swój dziwny sposób. Ona jednak boi się nawet powiedzieć mu o tym, że jest w ciąży, aby ten nie poczuł się uwięziony w związku. Po jednej z kłótni, Alison odchodzi. Jej miejsce zajmuje Helena, ale ona też po pewnym czasie staje się przemęczona niespokojną naturą Jimmy'ego. Ostatecznie Alison (która poroniła) wraca do swego męża, by być z nim na zawsze, a Helena usuwa się w cień.

Sztuka pozostawia wiele niedokończonych wątków i niejasności, lecz również nadzieję, że mimo wszystko ludzie mogą przetrwać i przezwyciężyć nawet najgorsze. Na samym końcu utworu Jimmy i Alison godzą się i po raz pierwszy w całej książce, przytulają z miłością. Trudno oprzeć się wrażeniu, że "Look Back in Anger" jest zbudowana na zasadzie dualności, a postacie stanowią dla siebie swoiste alter ego . Czasem naprawdę wydaje się, że to mówi wciąż ta sama osoba, w której jednakże trwa ustawiczny konflikt wewnętrzny. Gorąco polecam jako intelektualną ucztę :).

...mihau