- Nie dość, że to największe takie znalezisko w Polsce ostatnich lat, to jeszcze jest w nim kilka rarytasów, np. duży zbiór groszy praskich - mówił dr Jan Główka z Muzeum Narodowego, odbierając skarb.

Monety znaleźli robotnicy pracujący przy kopaniu fundamentów pod dom jednorodzinny. Były w glinianym naczyniu. - Właściciele działki trafili do nas i oddali cały zbiór - mówi Andrzej Przychodni ze świętokrzyskiej Służby Ochrony Zabytków.

Monety wstępnie zakwalifikowano jako pochodzące z XVIII wieku. - Zmyliło nas naczynie, w którym były przechowywane. Takie pokryte zieloną polewą były stosowane na ziemiach świętokrzyskich od końca XVII wieku - wyjaśnia Przychodni. - Dopiero niedawno okazało się, że polewa w bardzo podobnym odcieniu była wytwarzana już w XV wieku w Krakowie - dodaje.

Same monety obejrzał dopiero w ubiegłym roku Józef Dzikowski, emerytowany kustosz, pasjonat numizmatyki i właściciel Świętokrzyskiego Salonu Numizmatycznego. - To prawdziwy skarb, największy zbiór monet jagiellońskich z przełomu XIV i XV wieku, znaleziony na ziemiach polskich. Dotychczas koło Kalisza znaleziono ich tylko 3,5 tysiąca - przyznał

Na początku skarb przypominał tylko garść ciemnych blaszek zlepionych nawet po kilkanaście sztuk. - Po oczyszczeniu natrafiliśmy na prawdziwe ciekawostki, np. grosze praskie wybite tylko z jednej strony - mówi Przychodni. Pracę przy oczyszczaniu monet zakończono na początku lutego. Wczoraj skarb po raz kolejny przeliczono i przekazano w depozyt Muzeum Narodowemu.

Dr Główka przyznał jednak, że monety nieprędko będą mogli zobaczyć mieszkańcy miasta. - Najpierw musimy je jeszcze raz dokładnie obejrzeć, skatalogować i przeliczyć. Potem trzeba przygotować ekspozycję, a to będzie możliwe dopiero w przyszłym roku - wyjaśnia.


Co to za skarb

5263 srebrne monety - głównie grosze, półgrosze, trzeciaki i kwartniki wybijane na przełomie XIV i XV wieku, szelągi gdańskie, kwartniki lwowskie, praskie grosze i monety pruskie. Najwięcej jest ćwiarników (groszy) koronnych z XV wieku (3814). Po za tym są m.in.: 400 półgroszy koronnych z XV wieku, 120 groszy praskich z XIV wieku, 32 półgroszy koronnych z czasów Jagiełły i 54 kwartniki gdańskie. Jedna moneta z tego okresu może kosztować od 40 do 250 złotych.