Jedząc lizaka nawet nie myślimy o tym, że za tym prostym, pospolitym cukierkiem stoi wynalazca i długa historia.

PodstawÄ… wszystkich sÅ‚odyczy jest ten skÅ‚adnik spożywczy, który nadaje im charakterystyczny smak – cukier. Ostatnio zastÄ™powany sztucznymi sÅ‚odzikami, ma bardzo wiele odmian – trzcinowy, buraczany, brÄ…zowy, puder, waniliowy... Jest też odpowiedzialny za przyrost masy ciaÅ‚a oraz szkodzi zdrowiu, dostarcza nam jednak niezbÄ™dnej energii. A kiedy dodamy do cukru wody, powstać może coÅ› zupeÅ‚nie wyjÄ…tkowego.

Wata cukrowa to kleisty, puchaty produkt, który skÅ‚ada siÄ™ w 100% z cukru. Przygotowanie waty jest bardzo proste i nie wymaga wiele czasu. Cukier topiony jest do momentu aż stanie siÄ™ pÅ‚ynny, nastÄ™pnie dziÄ™ki wirujÄ…cemu elementowi maszyny karmelowe krople wydostajÄ… siÄ™ przez maÅ‚e dziurki na zewnÄ…trz. TężejÄ… w powietrzu, dziÄ™ki czemu tworzÄ… siÄ™ cieniutkie, sÅ‚odkie nitki. Nitki Å‚apane sÄ… na patyczek i po pewnym czasie przeksztaÅ‚cajÄ… siÄ™ w okrÄ…gÅ‚Ä… poduszkÄ™. PomysÅ‚ na produkcjÄ™ tego artykuÅ‚u przypisuje siÄ™ trzem Amerykanom – jeden z nich, Thomas Patton rozpowszechniÅ‚ swój patent wÅ›ród dzieci, serwujÄ…c watÄ™ podczas wystÄ™pów cyrkowych.

Następne w kolejce są cukierki. Ich odmiany zależą od procesu, jakiemu cukier zmieszany z wodą jest poddawany.
Im wyższa temperatura, tym cukierek jest twardszy, im niższa - tym łatwiejszy do pogryzienia. Kolor i smak zależą tylko od tego, ile dodano barwników i syntetycznych aromatów. Ponoć istnienie cukierków zawdzięczamy genialnym Egipcjanom, którzy wytworzyli je jako pierwsi.

Podobny schemat produkcji funkcjonuje przy wytwarzaniu lizaków – cukier wymieszany z syropem jest nastÄ™pnie podgrzewany do takiej temperatury, aby uzyskany produkt byÅ‚ twardy. NastÄ™pnie formowany jest ksztaÅ‚t główki, zazwyczaj okrÄ…gÅ‚y. Na koÅ„cu dodaje siÄ™ patyczek i studzi przed zapakowaniem. Wzmianki o lizakach pojawiajÄ… siÄ™ w dziewiÄ™tnastowiecznej literaturze Charlesa Dickensa, ale za wynalazcÄ™ cukierków na patyku uznaje siÄ™ George’a Smitha. W 1908 roku umieÅ›ciÅ‚ on sÅ‚odkÄ… kulkÄ™ na patyku, aby Å‚atwiej byÅ‚o jÄ… zjeść. Nazwa pochodzi od ulubionego konia wyÅ›cigowego Smitha – Lolly Pop. Na poczÄ…tku nazwa byÅ‚a opatentowana, później jednak przyjęła siÄ™ we wszystkich markach. Pierwsze maszyny produkowaÅ‚y 40 lizaków na minutÄ™, teraz powstaje ich 5900 w tym samym czasie.

Nowszym odkryciem sÄ… żelki, które wynaleziono w Europie, a konkretnie w Niemczech. OsobÄ…, która powoÅ‚aÅ‚a do życia żelkowego misia byÅ‚ mieszkaniec Bonn, Hans Riegal. Pierwszy produkt powstaÅ‚ w 1922 roku i zostaÅ‚ nazwany „taÅ„czÄ…cy miÅ›”. Riegal produkowaÅ‚ od tej pory znane na caÅ‚ym Å›wiecie żelki pod nazwÄ… Haribo, która jest akronimem od Hans Riegal Bonn.
Wynalazek Niemca byÅ‚ pierwszym artykuÅ‚em spożywczym, na którym oparto w film rysunkowy. Wytwórnia Disneya stworzyÅ‚a rodzinkÄ™ Gumisiów, które dopingowane sokiem z gumijagód potrafiÄ… dokonać niemożliwego - skakać, biegać i co najważniejsze – bronić siÄ™ przed ksiÄ™ciem Igthornem i jego wiernymi Ogrami.
Do produkcji żelków stosuje się o wiele więcej składników, z których najważniejszym jest żelatyna. Najciekawszym elementem procesu powstawania żelkowych postaci jest wykonywanie projektu formy, z której odlewane są miniaturowe miśki, dżdżownice czy ludziki.

Najdłuższą, bo liczącą sobie dwa tysiące lat historię mają ziarna kakaowe - pijali je już Majowie i Aztekowie, nazywając napojem bogów, ale dopiero Europejczycy wiedzieli co z nimi zrobić, żeby zadowolić cały świat. W roku 1847 za sprawą angielskiej firmy powstała pierwsza tabliczka czekolady, 30 lat później Szwajcar Daniel Peter dodał do czekoladowej masy mleko i od tej pory można mówić o istnieniu czekolady mlecznej.

Szwajcaria na zawsze będzie wiązana z czekoladą, watą cukrową, cyrkami i odpustami, żelki w klasycznej postaci będą przypominać misie, a mówiąc o lizakach Amerykanie z Anglikami będą przywoływać imię pewnego wyścigowego konia. Tak było kiedyś i tak będzie już do końca świata.