W filmie Hirschbiegela pokazano dwanaÅ›cie ostatnich dni życia wodza Trzeciej Rzeszy w okrążonym przez wojska sowieckie Berlinie. Temat biografii wodza III Rzeszy nie jest w kinie nowy, w sumie powstaÅ‚o o nim okoÅ‚o 50 filmów. Krytycy przyznajÄ… jednak, że „Upadek” przeÅ‚amuje pewnÄ… konwencjÄ™ filmowÄ… w pokazywaniu Hitlera. Nie jest on tutaj ani potworem w ludzkiej skórze, ani wrzeszczÄ…cÄ… marionetkÄ™. Reżyser pokazuje ludzkie oblicze Hitlera – chwile gdy gÅ‚aszcze psa, gawÄ™dzi ze swojÄ… sekretarkÄ…. Takie podejÅ›cie wzbudza kontrowersje krytyków.

W Niemczech od kilku miesiÄ™cy na Å‚amach prasy toczy siÄ™ dyskusja wokół filmu. Jej głównym tematem jest kwestia, czy „oddemonizowanie” wodza III Rzeszy nie jest przypadkiem krokiem w kierunku budowania mitu nazistowskiego wodza. ZwÅ‚aszcza że premiera „Upadku” zbiegÅ‚a siÄ™ w czasie z wyborami samorzÄ…dowymi w Niemczech, w których partie neonazistowskie osiÄ…gnęły nadspodziewanie wysokie poparcie.

Fabuła filmu oparta jest na książce historyka Joachima Festa oraz na wspomnieniach sekretarki Hitlera, Traudl Junge. 2,5- godzinny film kosztował 13,5 mln euro i jest jedną z najdroższych niemieckich produkcji ostatnich lat. W rolę Hitlera wcielił się znakomity szwajcarski aktor Bruno Ganz.

Wybitny niemiecki reżyser Wim Wenders podkreśla w wypowiedzi na swojej stronie internetowej, że film Hirschbiegela bagatelizuje zbrodnie III Rzeszy, silnie oddziałując na widza sprawia, że siłą rzeczy przyjmuje on, choćby na chwilę, punkt widzenia nazistowskich oficerów.

Zbigniew Pietrasik, krytyk filmowy, zauważa, że „Upadek” w pewnym stopniu buduje mit nazistowskiego oficera, rycerza, który wierny przysiÄ™dze zÅ‚ożonej Fuererowi idzie na Å›mierć z podniesionym czoÅ‚em.

Zdaniem niemcoznawcy i publicysty Adama KrzemiÅ„skiego „Upadek” trudno uznać za gloryfikacjÄ™ nazizmu. – Pewien brak moralizatorstwa, który niektórych razi w tym filmie, dla mnie jest jego wielkÄ… zaletÄ…. Ukazanie w filmie ludzkiej twarzy Hitlera jest jakby przypomnieniem diagnozy Tomasza Manna, który powiedziaÅ‚ kiedyÅ›, że Hitler jest w każdym z nas. Należy to rozumieć jako ostrzeżenie, przypomnienie, że nazizm nie spadÅ‚ z nieba, budowali go ludzie tacy jak widzowie filmu. Ten film jest raczej ostrzeżeniem przed nazizmem niż jego gloryfikacjÄ… – powiedziaÅ‚ KrzemiÅ„ski podczas czwartkowej konferencji prasowej.

Polski dystrybutor filmu „Upadek”, Monolith Film, uznaÅ‚, że obraz jest na tyle ciekawy i ważny, że warto go wprowadzić na ekrany polskich kin, choć nie byÅ‚o go w planach repertuarowych. DosÅ‚ownie w ostatnich dniach zdecydowano, że film wejdzie na ekrany 5 listopada tylko w 30 kopiach. Ze wzglÄ™dów czasowych - jak informuje dystrybutor - nie bÄ™dzie mu towarzyszyÅ‚a kampania promocyjna.