Zawinul założył między innymi zespoły Weather Report i Zawinul Syndicate, z którymi stworzył wiele popularnych standardów jazzowych. To jemu zawdzięczamy rozwój takich gatunków jak jazz rock i muzyka świata.

Wpłynął też na kształt jazzu w latach 70. i 80. Ponadto, jako jeden z pierwszych muzyków, wprowadził do jazzu pianino elektryczne i syntezatory.

W rodzinie Zawinula, który przyszedł na świat w 1932 roku w Wiedniu, mieszały się wpływy węgierskie, czeskie i cygańskie.

W 1959 roku muzyk wyemigrował do Nowego Jorku, podbijając tamtejszą scenę jazzową.

W 1966 roku skomponował "Mercy, Mercy, Mercy" - jeden z najbardziej rozpoznawalnych standardów jazzowych. Trzy lata później trafił do zespołu wielkiego Milesa Davisa, biorąc udział w sesjach nagraniowych do płyt "In a Silent Way" i "Bitches Brew". Następnie przyszła kolej na jazzrockową grupę Weather Report - ten zespół istniał w latach 1970-86. W 1987 roku powstał Zawinul Syndicate, jeden z prekursorów world music, z którym muzyk występował do końca życia.

Zawinul udzielał się także w biznesie. W rodzinnym Wiedniu był właścicielem klubu jazzowego Birdland, nazwanego tak na cześć jednego ze słynniejszych utworów Weather Report. Sam zresztą występował na scenie tego klubu.

Mimo że w sierpniu trafił do szpitala, jeszcze na wrzesień miał zaplanowane kolejne występy. W marcu tego roku wystąpił z grupą Zawinul Syndicate w Krakowie.