Kampania wrześniowa, działalność konspiracyjna w AK, kurierskie wyprawy na zachód, Powstanie Warszawskie, BBC, Radio Wolna Europa, Kongres Polonii Amerykańskiej - wszystkie te etapy życia Nowaka-Jeziorańskiego wypełnione były działaniami na rzecz Polski. "Zawsze czułem, że los mego kraju jest związany z moim" - powtarzał.

"Wielki Polak", "wybitny patriota", "książę II RP", "autorytet moralny" - mówią o zmarłym przyjaciele, politycy. przedstawiciele duchowieństwa, publicyści.

Pamięć zmarłego uczcił w piątek minutą ciszy Sejm. "Odszedł od nas wielki Polak, człowiek, którego życiorys, pełen bohaterstwa, pełen oddania dla Ojczyzny musi wzbudzać szacunek u wszystkich rodaków" - mówił marszałek Włodzimierz Cimoszewicz.

Polska poniosła wielką stratę, odszedł wybitny człowiek, patriota - oświadczył prezydent Aleksander Kwaśniewski. Jak dodał, Nowak-Jeziorański całym swoim życiem udowodnił, że można być wiernym ojczyźnie, można walczyć o Polskę wolną i niepodległą i demokratyczną, można być wzorem dla innych, że można być również otwartym, życzliwym, tolerancyjnym wobec innych narodów, innych nacji, a także ludzi myślących inaczej politycznie.

Zdaniem premiera Marka Belki, Nowak-Jeziorański na zawsze pozostanie "sztandarem i punktem odniesienia" dla Polaków.

"Wielki patriota", "książę II RP" - tak o zmarłym mówi b. prezydent Lech Wałęsa. "Odchodzi wraz z całym pokoleniem książąt II Rzeczypospolitej. Należał do niego kardynał Stefan Wyszyński, Jerzy Giedroyc i Czesław Miłosz. To ludzie, którzy całe swe życie poświęcili Polsce. Właściwie dojechali do przystanku wolność, ale nie doczekali się satysfakcji" - podkreślił Wałęsa.

Prof. Bronisław Geremek podkreślił, że zmarł jeden z najwspanialszych ludzi, których w życiu spotkał. On nadaje właściwy blask i sens słowu "patriota" - uważa.

Według prof. Władysława Bartoszewskiego, Nowak-Jeziorański doczekał w swoim życiu realizacji marzeń i nadziei, które były motorem jego działania przez dziesiątki lat: odbudowy wolnej i suwerennej Polski wraz ze zmianami roku 1989.

Redaktor naczelny "Tygodnika Powszechnego" ks. Adam Boniecki zaznaczył, że Nowak-Jeziorański był jednym z nielicznych autorytetów moralnych; osobą, która potrafiła ten autorytet utrzymać do końca.

To "wielka strata" - powiedział ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski. Podkreślił, że przez polską emigrację polityczną w Londynie był on uważany za wielki autorytet w sprawach politycznych. "Uważaliśmy go za jednego z tych niezłomnych, którzy wierzyli w słuszność naszej sprawy, gdy wszyscy byli przeciwko nam i który nie zniechęcał się przy pierwszych niepowodzeniach" - powiedział Kaczorowski.

Jak podkreślił metropolita lubelski abp Józef Życiński Nowak-Jeziorański jest symbolem etosu, miłości do Ojczyzny, odpowiedzialności intelektualnej.

Bohater, autorytet, wierny swoim zasadom, lojalny wobec ojczyzny, człowiek ogromnej energii i mądrości - tak wspominają zmarłego w Warszawie Jana Nowaka-Jeziorańskiego byli ambasadorowie USA w Polsce.

Obecny ambasador USA w Polsce Victor Ashe wydał rozporządzenie, aby dla uczczenia pamięci zmarłego w dniach od piątku do poniedziałku flaga Stanów Zjednoczonych przed amerykańską ambasadą była opuszczona do połowy masztu.

Całe archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego, wszystkie jego dokumenty, obrazy, ryciny i pamiątki historyczne, które zbierał przez całe życie, będzie, zgodnie z jego wolą, przekazane będą Zakładowi Narodowemu im. Ossolińskich we Wrocławiu.

Pogrzeb Nowaka-Jeziorańskiego odbędzie się w środę 26 stycznia w stolicy. Zostanie on pochowany na Starych Powązkach. Dzień wcześniej w Synagodze im. Nożyków w Warszawie odbędzie się nabożeństwo żałobne pamięci Nowaka-Jeziorańskiego.

Zdzisław Jeziorański (Jan Nowak to jeden z pseudonimów okupacyjnych) urodził się 15 maja 1913 r. w Warszawie. Brał udział w kampanii wrześniowej, potem zaangażował się w działalność konspiracyjną - był członkiem Związku Walki Zbrojnej i żołnierzem Armii Krajowej. Odbył pięć wypraw na trasie Warszawa-Londyn, jako kurier Komendanta Głównego AK i jego łącznik z londyńskim rządem RP.

Walczył w Powstaniu Warszawskim. Po kapitulacji powstańców przedostał się do Londynu, a po zakończeniu wojny zdecydował się pozostać za granicą. W Londynie od 1948 roku pracował w Radiu BBC, a następnie w Radiu Wolna Europa.

3 maja 1952 roku w siedzibie Radia Wolna Europa w Monachium poprowadził pierwszą audycję w języku polskim. W historycznym przemówieniu mówił m.in., że "nadejdzie jeszcze ten dzień, kiedy jutrzenka swobody zabłyśnie znów nad Warszawą". Później został dyrektorem sekcji polskiej RWE, sprawował tę funkcję do 1976 r.

Następnie zamieszkał w USA, gdzie aktywnie włączył się w życie Polonii; zaangażował się w pomoc dla polskiej opozycji demokratycznej i "Solidarności".

W latach 90. prowadził lobbing na rzecz wejścia Polski do NATO. Dzień ratyfikacji rozszerzenia Sojuszu Nowak-Jeziorański nazwał "najważniejszym dniem w jego życiu". Był wieloletnim dyrektorem Kongresu Polonii Amerykańskiej.

Po raz pierwszy po wojnie Nowak-Jeziorański przyjechał do Polski w sierpniu 1989 r. na zaproszenie Lecha Wałęsy. Na stałe powrócił 21 lipca 2002 roku. Aktywnie włączył się w życie kraju: komentował wydarzenia polityczne, zaangażował się w promowanie integracji Polski z UE Europejską i rozwijanie kontaktów z naszymi wschodnimi sąsiadami. Stał się autorytetem moralnym dla wielu Polaków.

Nowak-Jeziorański odznaczony został m.in. krzyżem Virtuti Militari i Orderem Orła Białego. Otrzymał "Medal Wolności" od prezydenta USA. Otrzymał wiele nagród dziennikarskich, tytuł "Człowieka Pojednania 2002", nadany przez Polską Radę Chrześcijan i Żydów.